ABŞ iki çinli alimi “kənd təsərrüfatı terrorizmi”ndə ittiham edib. Baş qaralmasına səbəb olan və milyardlarla dollar ziyana səbəb ola biləcək təhlükəli göbələyi qaçaqmalçılıq yolu ilə keçirməkdə günahlandırılan ikilinin
Avropa.info xəbər verir ki, Miçiqan Universitetinin laboratoriyasında qeyri-qanuni araşdırma aparmaq istədiyi iddia edilir.
ABŞ Ədliyyə Departamenti bildirir ki, iki çinli alim qeyri-qanuni yolla ciddi xəstəliklərə və kənd təsərrüfatı itkilərinə səbəb ola biləcək bir növ göbələk idxal etməyə çalışıb.
33 yaşlı Yunqing Jian və 34 yaşlı Zunyong Liu Miçiqan ştatının Şərq Bölgəsi Prokurorluğu tərəfindən “sui-qəsd, qaçaqmalçılıq, yalan ifadələr vermək və viza saxtakarlığı” ilə ittiham edilib.
Onlar ABŞ universitetində araşdırma aparmağa gedirdilər
Səlahiyyətlilər bildiriblər ki, Jian və Liu ABŞ-a gizli şəkildə Fusarium graminearum adlı göbələk gətiriblər və bu göbələk baş yanıqlığı xəstəliyinə səbəb olur. Göbələk buğda, arpa, qarğıdalı və düyü kimi əsas məhsullara təsir edərək böyük məhsul itkisinə səbəb olur.
FTB, bu göbələyin elmi mənbələrdə “potensial kənd təsərrüfatı terror silahı” kimi təsnif edildiyini qeyd edərək, sözügedən növün həm insanlar, həm də heyvanlar üçün ciddi sağlamlıq riskləri yaratdığını vurğuladı. Göbələyin ürək bulanması , qaraciyərin zədələnməsi, reproduktiv problemlər kimi təsirləri olduğu bildirilib .
Onlar hava limanında yaxalanıblar
FTB-nin məlumatına görə, Zunyong Liu 2024-cü ilin iyulunda Detroit hava limanında şübhəli bitki nümunələri ilə tutulub. Dindirmə zamanı Liu əvvəlcə materialın nə olduğunu bilmədiyini desə də, daha sonra onları Miçiqan Universitetinin laboratoriyasında araşdırma üçün gətirdiyini etiraf edib.
Bildirilib ki, Yunqing Jian sözügedən laboratoriyada çalışıb və Liu daha əvvəl eyni universitetdə çalışıb.
Universitetin icazəsi yox idi
Rəsmi şikayət faylına görə, Jian və Liu əvvəllər Çində birlikdə göbələk üzərində araşdırma aparıblar. FTB, həmçinin Liunun telefonunda “Dəyişən İqlim Şəraitində Bitki-Patogen Müharibə” adlı elmi məqalənin tapıldığını bildirdi.
2024-cü ildən gələn mətn mesajları göstərir ki, Jian Liu tutulmazdan əvvəl Miçiqan Universitetində laboratoriyada zərərli göbələk yetişdirməyə başlayıb, lakin universitetin bu cür riskli bioloji materiallara sahib olmaq və ya istifadə etmək üçün federal icazəsi olmayıb.
Liunun Çinə qayıtması çətindir
Yunqing Jian saxlanıldıqdan sonra ilk məhkəmə iclasında iştirak edib və zaminə buraxılması üçün məhkəməni gözləyir. Onun müvəqqəti vəkili şərh verməkdən imtina edib.
Zunyong Liu dindirildikdən sonra Çinə geri göndərilib. ABŞ və Çin arasında ekstradisiya müqaviləsi olmadığı üçün Liu ölkəyə qayıtmasa, onu mühakimə etmək çətin görünür.
Vaşinqtondan sərt bəyanat
ABŞ prokuroru Jr. Jerome Gorgon hadisəni “milli təhlükəsizlik problemi” adlandırdı və Jianın Çin Kommunist Partiyasının üzvü olduğunu qeyd etdi. “Bu iki əcnəbi potensial aqro-terror silahını Amerikanın ürəyinə qaçaqmalçılıq yolu ilə keçirməkdə günahlandırılır. Görünür, onlar bu göbələk üzərində işlərini Miçiqan Universitetinin laboratoriyasında davam etdirmək istəyiblər”, – Qorqon deyib.
Viza siyasəti getdikcə sərtləşir
ABŞ dövlət katibi Marko Rubio keçən həftə Çin tələbələri üçün vizaların “aqressiv” şəkildə ləğv ediləcəyini söylədi. Pekin bu qərarı “ixtiyari və ayrı-seçkilik” adlandırıb.
Tramp administrasiyasının immiqrasiya siyasətində atdığı bu addım, sosial şəbəkələrdəki paylaşımlara senzura tətbiq edən xarici məmurlara viza qadağasının tətbiqi və İsraili tənqid edən şəxslərin vizalarının ləğvi kimi digər qərarlarla da dəstəklənir.
Digər tərəfdən, Harvard Universitetində çalışan rus alim Kseniya Petrova, baqajında bəyan edilməmiş bioloji nümunələrlə Parisdən qayıtdıqdan sonra deportasiya riski ilə üzləşib.
