Əbu Muhəmməd Əl-Culani (əsl adı: Əhməd Hüseyn əl-Şaraa) Suriya müxalifətinin tanınmış liderlərindən biridir. Onun həyatı və fəaliyyəti çoxlu suallar doğurur və beynəlxalq media tərəfindən geniş şəkildə araşdırılıb.
Avropa.info Əl-Culaninin dosyesini təqdim edir.
Əl-Culani 1982-ci ildə Səudiyyə Ərəbistanının Ər-Riyad şəhərində dünyaya gəlib. 7 yaşına qədər burada yaşayan Əl-Culani sonra İraqa köçüb və həyatını burada davam etdirib.
2003-cü ildə İraqda “Əl-Qaidə”yə qoşularaq silahlı fəaliyyətə başlayıb.
Zindan həyatı
2006-cı ildə ABŞ silahlı qüvvələri tərəfindən həbs edilən Əl-Culani 2011-ci ilə qədər ABŞ-ın zindanında qalıb. Bu dövrdə onun həyatı və fəaliyyəti ilə bağlı məlumatların kifayət qədər qaranlıq məqamları mövcuddur.
Yeni təşkilat…
2012-ci ildə azadlığa çıxdıqdan sonra “Əl-Qaidə”nin Suriya bölməsi olan “Cəbhət ən-Nüsra”nı qurub. Bu qruplaşma qısa müddətdə Suriyanın Bəşər Əsədin nəzarət etmədiyi ərazilərində, xüsusilə İdlibdə ərazilər ələ keçirərək sürətlə genişlənib.
İdlibdə özünün gücünü artırmağa çalışan Əl-Culani həmin dövrlərdə bəyan edirdi ki, Suriyada “xristianlara və ələvilərə (şiələrə) yer olmayacaq”.
2016-cı ildə Əl-Culani “Əl-Qaidə” ilə əlaqələrini qıraraq onun ideologiyasından imtina edib və özünə yeni tərəfdarlarla birlikdə “Cəbhət Fəth əş-Şam” təşkilatını qurub.
İranpərəst qüvvələrə qarşı mübarizə
2017-ci ildə Əl-Culani, İdlibdə “Həyat Təhrir əş-Şam” adlanan qruplaşmanı yaradıb. Bu qruplaşmanın əsas məqsədi İranpərəst qüvvələri Suriyadan çıxarmaq və Bəşər Əsədi devirmək idi.
Yeni strategiya
2021-ci ildə Əl-Culani, qrupun imicini yaxşılaşdırmaq məqsədilə bəyanat verərək bildirib ki, onların əsas məqsədi “İslam Dövləti” yaratmaq deyil, sadəcə Suriyanı azad etməkdir.
Özünü radikal islamçı hesab etmir
Əl-Culani özünü radikal islamçı kimi qəbul etmir. Onun idarə etdiyi ərazilərdə qeyri-adi qərarlar və fərqli yanaşmalar mövcuddur: qadınların hicab örtməməsinə, kişilərin isə siqaret çəkməsinə icazə verilir.
Bu addımlar Əl-Culaninin rəhbərlik etdiyi bölgələrdə fərqli bir idarəetmə modelini göstərir.
Son söz:
Əbu Muhəmməd Əl-Culaninin liderlik fəaliyyəti və yaratdığı təşkilatlar Suriyanın siyasi və hərbi münaqişələrinin bir hissəsi kimi geniş müzakirələrə səbəb olur. Suriyada baş verənlərdə onun strategiyaları, fikirləri və qərarları münaqişənin yönünü müəyyən edən əsas amillərdən biri kimi diqqət çəkir
