Ərdoğandan G20 ölkələri liderlərinin sammitindən sonra MÜHÜM MESAJLAR

18:41 - 11 Sentyabr

Türkiyə bütün dünyanı narahat edən məsələlərdə fəal rol oynamağa davam edəcək.

Avropa.info xəbər verir ki, bunu Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Yeni Dehlidə G20 sammitindən qayıdarkən təyyarədə jurnalistlərə açıqlamasında deyib.

“Türkiyə qlobal sistemi daha ədalətli, daha əhatəli və təsirli bir modelə çevirmək üçün səylərini davam etdirəcək. Qarşılaşdığımız hər bir hadisə “Dünya beşdən böyükdür” ifadəmizin nə dərəcədə doğru olduğunu göstərir”, - deyə Ərdoğan vurğulayıb.

Türkiyənin dövlət başçısı G20 sammitinin Afrika İttifaqına daimi üzvlüyə verilməsi qərarını da alqışlayıb.

Ərdoğanın sözlərinə görə, Ankara qlobal və regional problemlərin həllində həmişə Afrikanın səsinə böyük əhəmiyyət verib.

"Biz G20 platformasında Afrika ilə mövcud əməkdaşlığımızı daha da gücləndirəcəyik", - o vurğulayıb.

Türkiyə lideri hesab edir ki, G20 öz liderlik rolunu uğurla yerinə yetirib və bir çox problemlərin həllində effektivliyini sübut edib.

“İnanıram ki, G20-nin qətiyyətli, effektiv və həll yönümlü yanaşması ilə biz iqtisadi çətinliklərin öhdəsindən gələcəyik”.

Bundan əlavə, Türkiyə lideri yekun bəyannamənin mətninə Qara Dəniz Təşəbbüsünün həyata keçirilməsinə yönəlmiş səylərin daxil edilməsinin vacibliyini qeyd edib, müqəddəs kitablara hücumları pisləyib, “sıfır tullantı” layihələrinin əhəmiyyətini qeyd edib və problemlə bağlı dəqiq mövqe nümayiş etdirib.

“Türkiyə beynəlxalq birliyin məsul üzvü kimi gələcəkdə də öz töhfəsini verməyə davam edəcək”, - Ərdoğan vurğulayıb.

Türkiyə lideri Yeni Dehlidə iki günlük sammitin nəticələrinin səmərəli nəticələr verəcəyinə ümid etdiyini bildirib, Hindistana qonaqpərvərliyinə görə təşəkkür edib və gələn il G20-yə sədrlik edəcək Braziliyaya uğurlar arzulayıb.

Taxıl müqaviləsinin gələcəyini şərh edən Ərdoğan bildirib ki, Soçiyə son səfəri zamanı bu məsələ Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə, xüsusən də Afrika ölkələrinə taxıl göndərilməsi ilə bağlı ətraflı müzakirə olunub.

“Putin bildirib ki, Qərb vədlərinə əməl etməyib. O, ilk mərhələdə 1 milyon ton taxıl daşıyacağını qeyd edib. Xüsusilə, (Rusiya xarici işlər naziri Sergey) Lavrovla görüşdə Qətər, Türkiyə və Rusiyanın iştirakı ilə yoxsul Afrika ölkələrinə 1 milyon ton taxıl göndərilməsindən danışılıb. Vəziyyəti nəzərdən keçirmək üçün addımlar atacağıq”, - deyə Ərdoğan bildirib.

Türkiyə prezidenti xatırladıb ki, əvvəllər 33 milyon ton taxıl daşınıb.

Ərdoğanın sözlərinə görə, Lavrov Putinlə taxıl həcmi mövzusunu yenidən müzakirə etməyi təklif edib.

“Mən bu məsələni yenidən cənab Putinlə telefonla müzakirə edəcəyəm, bu həcmi artırmaqla Afrikanın ən zəif inkişaf etmiş ölkələrinə yardımı asanlaşdırmaq faydalı olardı. İnanıram ki, hər bir görüş həm Türkiyə, həm də bütövlükdə bütün bəşəriyyət üçün faydalı nəticələr verəcək”, - Ərdoğan qeyd edib.

Onun sözlərinə görə, Türkiyənin insan yönümlü diplomatiyası, eləcə də Türkiyənin qlobal problemlərin həllində fəal rolu bütün ölkələr və beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən yüksək qiymətləndirilir.

“Bu qiymətləndirmə G20 sammitinin yekun bəyannaməsində də qeyd olunub. İstər sammit çərçivəsində, istərsə də ikitərəfli görüşlərdə Türkiyənin taxıl dəhlizi sazişinin davam etdirilməsi üçün hansı səylər göstərdiyini, bu mövzuda gündəmdə hansı planların olduğunu və tərəflərə nə tövsiyə etdiyimizi izah etdik. Gələcəkdə də eyni səyləri davam etdirəcəyik”, - deyə Ərdoğan bildirib.

Onun sözlərinə görə, bu məsələ də BMT Baş Assambleyasının sessiyasının gündəliyinin əsas bəndlərindən birinə çevriləcək. "Orada ölkəmizin bu məsələ ilə bağlı gördüyü işləri ətraflı izah edəcəyəm", - Ərdoğan vurğulayıb.

"Türkiyə dünyanın yeni böhrana girməsinin qarşısını almaq və yoxsul ölkələrin aclıqla üzləşməsinin qarşısını almaq üçün öz töhfəsini verməyə davam edir", - prezident bildirib.

“Ona görə də biz işimizi hər platformada izah edirik. Xalqlar, xüsusən də Qərb ölkələrinin əhalisi bilməlidir ki, Türkiyə ərzaq böhranının qarşısını almağa çalışan yeganə ölkədir. Türkiyə həll yolları axtarmağa davam edəcək və taxıl dəhlizinin yenidən açılması üçün hər cür səy göstərəcək”, - Ərdoğan söz verib.

G20 liderlərinin sammiti çərçivəsində prezident müxtəlif ölkələrin liderləri ilə bir sıra görüşlər keçirib.

Onun sözlərinə görə, bu görüşlər zamanı ölkələrin liderləri Türkiyənin Qara Dəniz Taxıl Təşəbbüsünü yenidən işə salmaq səylərini yüksək qiymətləndiriblər.

“Onlar bizi yenidən Qara dəniz Taxıl Dəhlizinin bərpasına kömək etməyə çağırdılar. Təbii ki, bütün liderlər bir şey istəyir - Qara dəniz təşəbbüsünün davam etdirilməsini”, - deyə prezident bildirib.

Ərdoğan qeyd edib ki, görüşlərdə Türkiyənin bu məsələ ilə bağlı səylərinə xüsusi toxunub, çünki problemin ciddiliyini bilmək və görmək lazımdır.

O xatırladıb ki, bir çox ölkələr Türkiyənin tərəflər arasında sülhü təmin etmək üçün fəal diplomatiyasından xəbərdardır.

“Lakin indiki mərhələdə Qərb ölkələri də hərəkətə keçməli və vədlərini yerinə yetirməlidir”, - deyə prezident əlavə edib.

Türkiyə lideri qeyd edib ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə telefon danışıqları zamanı o, əvvəllər 1 milyon ton həcmində razılaşdırılmış taxıl ixracının artırılmasını xahiş etmək niyyətindədir.

“Söhbət təkcə taxıldan getmir, həm də gübrələrin tədarükü məsələsi var. Gübrə məsələsini yüngül qəbul etmək olmaz. Beləliklə, biz iki məhsulun öz məqsədlərinə çatmasını təmin etmək üçün cənab Putinlə danışıqları davam etdirəcəyik”, - deyə dövlət başçısı bildirib.

Türkiyə liderinin sözlərinə görə, Rusiyanın tələbləri göz qabağındadır. “Artıq bildiyiniz kimi, Rusiyanın çatışmazlıq hesab etdiyi bəzi məsələlər var. Onlar istəyirlər ki, bu dəhlizlə göndəriləcək taxılın pulunu ala bilsinlər, sığortalana bilsinlər deyə, gəmiləri sanksiyalardan azad olsunlar” deyə, Ərdoğan bildirib.

Türkiyə lideri BMT Baş Assambleyasının iclasında iştirak etmək üçün Nyu-Yorka planlaşdırdığı səfərdən də danışıb.

Ərdoğan səfər zamanı Türkiyədə sərmayələri olan müxtəlif şirkətlərin nümayəndələri ilə görüşəcəyini, həmçinin Türkiyə-Amerika İş Şurasının ənənəvi şam yeməyində iştirak edəcəyini bildirib.

Türkiyə lideri qeyd edib ki, Hindistanda keçirilən sammit çərçivəsində Cənubi Koreya prezidenti Yun Seok Yeol ilə Akkuyu və Sinopdan sonra üçüncü atom elektrik stansiyasının tikintisini müzakirə edib.

Ərdoğan hesab edir ki, bu layihələr sayəsində Türkiyə bütün enerji problemlərini həll edəcək.

Türkiyə lideri qeyd edib ki, Vaşinqtonda yerləşən maliyyə qurumu Ceyhanda neft-kimya zavodunun maliyyələşdirilməsinə 550 milyon dollar ayırıb. “İstanbulda Əlcəzair Prezidenti [Abdelmajikd] Tebboune ilə görüşümüz zamanı o, bu məsələlərlə bağlı birgə addımların hazırlanmasından danışdı. Ceyhana sərmayə qoyuluşuna 550 milyon dollar məbləğində maliyyənin daxil olması çox vacibdir”, - deyə o əlavə edib.

Onun sözlərinə görə, atılan addımlar və özəl sektorun dinamikliyi sayəsində Türkiyə iqtisadiyyatının inkişafı həm ABŞ-da, həm də bütün ölkələrdə investorların diqqətini cəlb edir.

Ərdoğan əmindir ki, Türkiyə ilə ABŞ arasında ikitərəfli ticarətin həcmi hədəflənən 100 milyard dollara yüksələ biləcək.

“Siyasi əlaqələrimizdə əldə olunan müsbət ab-havanın qarşıdakı dövrdə ticarətimizə müsbət təsir edəcəyinə heç kim şübhə etməməlidir. Bizim əsas prioritetimiz enerji, avtomobil, dəmir və polad kimi ixracatın sayını və həcmini artırmaq olacaq. Mövcud əməkdaşlıq sahələrinin və sektorlarının şaxələndirilməsində iş adamlarımızın da üzərinə böyük məsuliyyət düşür. Türk iş adamları da ABŞ-lı tərəfdaşları ilə əlaqələri yeniləməli, yeni hədəflər qoymalıdırlar. Türkiyəli və amerikalı investorlar, iş adamları daha cəsarətli hərəkət edə bilərlər. Çünki onların ölkələrində ticarəti artırmaq və müvafiq siyasət həyata keçirmək istəyən hökumətlər var”, - deyə Ərdoğan əlavə edib.

Bir jurnalistin Türkiyənin gələcək aylardakı iqtisadi perspektivləri ilə bağlı sualına prezident Ərdoğan belə cavab verib:

“İnflyasiyanın köməyi ilə biz inflyasiyanın arxasını qıracağıq və bununla bağlı heç bir qorxumuz yoxdur. Ortamüddətli proqram nəinki ölkəmizdə, hətta dünyada çox müsbət qarşılandı. Orta Müddətli Proqramla bazarlara yeni bir canlılıq gəldi. Bundan əlavə, xaricdən investisiya axınının başlayacağına ümid var. Bu baxımdan Səudiyyə Ərəbistanı və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri ilə danışıqlar çox məhsuldar oldu. Ümid edirəm ki, əldə etdiyimiz razılaşmalar bizə investisiyaları cəlb etməyə və Türkiyəyə çox ciddi həcmdə vəsait axınını artırmağa imkan verəcək”.

Ərdoğan Türkiyənin iqtisadi inkişaf perspektivlərini müsbət qiymətləndirib.

“Biz bəzi sənaye sahələrində hədsiz qiymət artımının qarşısını almışıq. Biz bütün sənaye sahələrində qiymət artımlarını nəzarətə götürəcəyik. Həddindən artıq qiymət artımını dayandıran mexanizmin güzəştsiz işləməsi ilə inflyasiya sürətlə aşağı düşəcək. Hazırda bunu təmin edirik. Keçid prosesi gedir, inflyasiyanın ləngiməsi, dayandırılması və geri çəkilməsi prosesi gedir. İndi hər şey nəzarət altındadır və biz balanslaşdırılmış siyasətlər və struktur islahatları vasitəsilə Türkiyəni təkrəqəmli inflyasiyaya qaytaracağıq”, - deyə o bildirib.

Türkiyənin enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasındakı rolunu şərh edən dövlət başçısı bununla bağlı lazımi addımların atıldığını qeyd edib:

“Bildiyiniz kimi, Ataşehirdə maliyyə mərkəzimizi şəxsən mən açmışam və burada maliyyə sektoru qurumları, dövlət bankları məskunlaşıb. Bu addımla Ataşehirdə enerji mərkəzinin yaradılmasını təmin edəcəyik. Burada təkcə təbii qaz deyil, həm də neft, bərpa olunan enerji mənbələri, filiz və qiymətli metallar bazarı formalaşacaq”.

Onun sözlərinə görə, bu məsələlər Soçidə Rusiya prezidenti Vladimirov Putinlə danışıqlar zamanı müzakirə olunub.

Ərdoğan qeyd edib ki, Türkiyə və Misir prezidentlərinin görüşünün tarixi iki ölkənin Xarici İşlər nazirlikləri və kəşfiyyat xidmətlərinin rəhbərləri arasında məsləhətləşmələr zamanı müəyyənləşəcək.

Dövlət başçısı əlavə edib ki, Türkiyə və Misir ikitərəfli ticarətin həcmini iki dəfə artırmaq üçün çalışacaqlar.

Ərdoğan həmçinin G20 sammitində Cənubi Koreyadan olan həmkarı ilə Türkiyədə üçüncü atom elektrik stansiyasının tikintisi ilə bağlı məhsuldar danışıqlar apardığını bildirib.

Dövlət başçısı Türkiyənin Avropa İttifaqına üzvlüyünün perspektivlərinə də münasibət bildirib.

Türkiyə lideri bu prosesin “yarım əsrdir ki, yavaşlamasını” qəbuledilməz adlandırıb.

Ərdoğan bildirib ki, Nyu-Dehlidə keçirilən G20 sammiti çərçivəsində Ankaranın Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Çarlz Mişel ilə danışıqlarda icmaya qoşulması məsələsini müzakirə edib.