SENSASİON İDDİA: ABŞ və Rusiya Qazaxıstanda birgə hərəkət etdilərmi? Hədəf Çindirmi?

SENSASİON İDDİA: ABŞ və Rusiya Qazaxıstanda birgə hərəkət etdilərmi? Hədəf Çindirmi? – ŞƏRH

12:35 - 06 Yanvar

Türkiyənin Haber7 yazarı Taha Dağlı, "Qazaxıstan Rusiya üçün Belarus, yoxsa "Qafqaz baharı" olacaq?" sərlövhəli köşə yazısında Qazaxıstanda baş verən hadisələrdən, hakimiyyət uğrunda savaşları və pərdəarxası ssenariləri yazıb.

Avropa.info xəbər verir ki, müəllif yazısında Belarusu nümunə görsətərək, Putinin bu ölkəni öz cizgisinə necə çəkdiyini xatırladıb, Qazaıstanda da bənzər bir durumun ola biləcəyinə diqqət çəkib.

16 dekabr 2021-ci ildə ABŞ-ın “Hadisələr Qazaxıstanda alovlanacaq” xəbərdarlığını gündəmə gətirən Dağlı, mümkün iddiaları və ABŞ-ın tezislərini dəyərləndirib.

Dağlı çox fərqli bir ehtimalı da aşağıdakı cümlələrlə izah edib:

"ABŞ-ın xəbərdarlığı dekabrın 16-sı və ondan sonra olub. Dekabrın 16-da Qazaxıstan müxalifət partiyalarının belə bir nümayiş cəhdi olub. Bundan heç nə çıxmayıb. Lakin yeni ilin ikinci günündən Qazaxıstanda qarışıqlıq yaranıb. Və ya başqa bir ehtimal da var, o da ABŞ, sonunda Rusiyanın qazanacağı bir hərəkəti başladaraq, Çinə qarşı Moskva ilə ortaq bir həmlə etmiş ola bilər".

Taha Dağlının yazısını təqdim edirik:

"Qazaxıstandakı qiyamın arxasında Rusiyanın dayandığını deyənlər də var, ABŞ-ın da olduğunu söyləyənlər də var.
Bu məqamda Rusiya bu işdə qalib olmağa yaxındır, lakin dekabrın 16-da ABŞ səfirliyinin xəbərdarlığı, xüsusən də Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi və Soros faktorunu da nəzərdən qaçırmaq olmaz.

Əvvəlcə Qazaxıstanı müəyyən edək.
Təbii ki, qeyd etmək lazımdır ki, Rusiya ilə çox sıx əlaqələri olan bir ölkədir.

Rusiya ilə yanaşı, Çinlə də çox inkişaf etmiş əlaqələrə malikdir.
Çinin axtardığı demək olar ki, hər şey təkcə Qazaxıstanda mövcuddur.
Son zamanlar böyük əkin sahələri Çin tərəfindən icarəyə götürülüb.
Qazaxıstanın enerji resursları və yeraltı sərvətlərini Çin izləyir və onların Pekinlə mühüm enerji müqavilələri var.
Qazaxıstan Çinin kəmər-yol layihəsinin bəlkə də əvəzsiz hissəsidir, marşrutun 2500 kilometri Qazaxıstan ərazisindən keçir.

Qazaxıstan Türk Dövlətləri Təşkilatı üçün çox önəmli bir aktordur.
Türkiyə ilə inkişaf edən əlaqələr diqqətəlayiqdir.
Xüsusilə hərbi sahədə çoxlu razılaşmalar və təlimlər həyata keçirilib.

Qazaxıstan Sovet İttifaqından sonra heç vaxt Rusiya ilə əlaqələrini pozmayıb.
Qazaxıstan bu yaxınlarda bəzi yerlərdə rus dilindən istifadəni ləğv etdi.
Lakin son vaxtlar Çinlə yaxınlaşma və onun türk dövlətlərinin təşkilatlanmasındakı rolu, Türkiyə ilə sıx əlaqələri Moskvanı narahat etmiş ola bilər.

Əgər belə bir ehtimal varsa, Rusiya Türkiyəyə, bəlkə də Çinə qarşı balanslaşdırıcı bir hərəkət edə bilər.

Qazaxıstanda baş verən qiyamın arxasında Rusiyanın dayanıb-dayanmadığını bilmirik. Lakin bu məqamda Qazaxıstanın Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatından hərbi yardım istəməsi birbaşa Rusiyanın xeyrinə olacaq.

Qazaxıstan ilişib qalanda, Moskva içəri girir.
Bu, Qazaxıstanın daha çox Rusiyaya bağlanması ilə nəticələnəcək.

Eynilə Belarusiyadakı kimi.
Belarus 1,5 il əvvəl seçkilərdən sonra qərbin dəstəklədiyi qiyamın hədəfinə çevriləndə, Belarus ABŞ-a yaxınlaşdıqdan sonra Belarus lideri Lukaşenko Putindən kömək istədi.

Sovet İttifaqının tərkibindəki ölkələrdə belə hərəkatlar olanda təbii ki, ilk ağıla Qərb gəlir. Son vaxtlar Gürcüstandan, Ukraynadan, Belarusdan nümunələr var.

Qərbin Avropa qanadı hazırda yaşadığı çətinliklərə görə Qazaxıstanda belə bir qiyam təşkil etməkdən və maliyyələşdirməkdən uzaq görünür.

Amma ABŞ-ı da unutmayaq.
Qara dənizdə Ukrayna məsələsi bir ildir ki, çox qızışır.
Bayden administrasiyası Rusiyanı çəkindirmədiyi üçün tənqid edilib.
Bu ay Rusiya ilə ABŞ, NATO və ATƏT-in görüşləri keçiriləcək.
Qazaxıstandakı üsyanın arxasında ABŞ administrasiyası ola bilər.
Bu, Rusiyaya cavab olsa da, Çinə qarşı da bir cavab olardı.

Bayden administrasiyasının indiki xarici siyasət problemləri arasında, təbii ki, Rusiyanın öz həyətində belə bir təxribatı həyata keçirmək gücü var.

Unutmayaq ki, Rusiyanı çox, çox yaxından tanıyan Uilyam Börns Bayden administrasiyası ilə MKİ-ni ələ keçirdi.

Həmçinin, Sorosun Qazaxıstandakı fəaliyyəti diqqətəlayiqdir.
Son 25 ildə təqaüd verdiyi tələbələrin, maliyyələşdirdiyi jurnalistlərin və QHT-lərin sayı kifayət qədər çoxdur.

Qazaxıstandakı qiyamın arxasında duran aktyorun ABŞ olduğu tezisini müdafiə edənlərin bir ipucu var.
Faruk Önalan ona Twitter-də xatırladıb.
ABŞ-ın Qazaxıstandakı səfirliyinin dekabrın 16-da etdiyi xəbərdarlıq son dərəcə təəccüblüdür.
Həmin xəbərdarlıqda ABŞ səfirliyi Qazaxıstandakı Amerika vətəndaşlarına “Dekabrın 16-dan Qazaxıstanda genişmiqyaslı nümayişlər başlayacaq və bu nümayişlərdə toqquşmalar baş verə bilər” deyərək xəbərdarlıq edib.
Üstəlik, ABŞ səfirliyi tərəfindən edilən xəbərdarlıqda hətta şəhər-şəhər ünvanları da verilib.

ABŞ xəbərdarlığı dekabrın 16-sı və ondan sonrakı tarixlər üçün idi.
Dekabrın 16-da belə bir cəhd Qazaxıstanın müxalifət partiyaları tərəfindən edilib.
Ondan heç nə çıxmadı.
Amma yeni ilin ikinci günündən Qazaxıstan qarışıqdı.
Əgər bunun arxasında duran qüvvə ABŞ-dırsa, o zaman “Qafqaz baharının” fitilini yandırmaq olar.
Yaxud başqa bir ehtimal da var ki, Birləşmiş Ştatlar Moskva ilə Çinə qarşı birgə hərəkətə keçərək sonda Rusiyanın qalib gələcəyi bir addım atmış ola bilər.