Avropa.info xəbər verir ki, Diplomatik mənbələrdən alınan məlumata görə, İstanbul bu həftə yenidən diplomatiyanın mərkəzi olacaq.

Diplomatik mənbələr İran və Böyük Britaniya, Fransa və Almaniya arasında nüvə müzakirələrinin cümə günü İstanbulda, Rusiya və Ukrayna arasında isə bu həftə İstanbulda keçiriləcəyini açıqlayıb.

İranı xarici işlər nazirlərinin müavinləri təmsil edəcək

İran dövlət televiziyası xəbər verir ki, İran 2015-ci il nüvə sazişinin Avropa tərəflərinin tələbi ilə nüvə danışıqlarının yeni mərhələsinə razılaşıb.

İyulun 25-i cümə günü İstanbulda xarici işlər nazirlərinin müavinləri səviyyəsində keçiriləcək nüvə müzakirələrində İranı xarici işlər nazirinin müavinləri Məcid Təhtrevançi və Kazım Qəribabadi təmsil edəcək.

E3 kimi tanınan İranla nüvə sazişinin Avropa tərəfləri, İngiltərə, Fransa və Almaniya mayın 16-da İstanbulda xarici işlər nazirlərinin müavinləri səviyyəsində görüşüblər. Tərəflər ABŞ və İran arasında davam edən danışıqlar zamanı aparılan danışıqların davam etdirilməsi barədə razılığa gəliblər.

İsrailin hücumlarından sonra danışıqlar prosesi yarımçıq qalıb.

İran və ABŞ arasında danışıqlar prosesi davam edərkən, İsrail iyunun 13-də İrana hücuma keçdi və həm ABŞ, həm də Avropa ilə danışıqlar prosesi yarımçıq qaldı.

İran Avropa ölkələrinin 2015-ci il nüvə sazişi ilə ləğv edilmiş BMT sanksiyalarını bərpa edə biləcək qondarma “snapback” mexanizmini işə sala biləcəyindən narahatdır. Bu mexanizm oktyabrın 18-də başa çatır. İranın nüvə proqramının həlli tapılmasa, Avropa ölkələrinin ondan əvvəl onu aktivləşdirə biləcəyi gözlənilir.

2015-ci il nüvə sazişi və “tətik mexanizmi”

İran, BMT Təhlükəsizlik Şurasının 5 daimi üzvü və Almaniya arasında 14 iyul 2015-ci ildə sanksiyaların ləğvi müqabilində İranın nüvə fəaliyyətlərini məhdudlaşdıran saziş imzalanıb. ABŞ 2018-ci ildə birtərəfli qaydada sazişdən çıxıb və İrana qarşı sanksiyaları bərpa edib. İran Avropa ölkələrindən ABŞ-ın sanksiyalarını kompensasiya etmək üçün tədbirlər görmələrini tələb etmişdi, lakin onların ABŞ-ın hərəkətinə qarşı çıxmalarına baxmayaraq, avropalılar hərəkətə keçmədi.

Bundan sonra İran bir il sonra müqavilə çərçivəsindəki öhdəliklərini tədricən dayandırmağa başladı və daha sonra yüksək səviyyəli uranın zənginləşdirilməsi fəaliyyətlərinə keçdi.

İngiltərə, Fransa və Almaniya nüvə sazişində “snapback” kimi tanınan və sazişi pozduğuna görə İrana qarşı BMT sanksiyalarını bərpa edəcək bəndi işə salmaqla hədələyir.

İranın xarici işlər naziri Abbas Erakçi bəyan edib ki, Avropa tərəfləri “müqavilənin əsaslarını pozduqları” və “müqavilədə iştirak rolunu itirdikləri üçün” mexanizmi işə salmaq üçün hüquqi əsasa malik deyillər.