May ayında üç ildən sonra Rusiya-Ukrayna müharibəsinin tərəflərini eyni masada bir araya gətirən Türkiyə bu gün yenidən İstanbulda danışıqlara ev sahibliyi edəcək.
Avropa.info xəbər verir ki, 2022-ci ilin fevralında başlayan qanlı müharibədən dərhal sonra eyni ildə Rusiya və Ukraynanı həm Antalyada , həm də İstanbulda eyni masada bir araya gətirən Türkiyə , 2025-ci ilin mayında isə Rusiya və Ukrayna nümayəndə heyətlərini 3 ildən sonra İstanbulda yenidən eyni masada bir araya gətirməyə nail oldu.
Rusiya və Ukrayna arasında danışıqlar mayın 16-da İstanbuldakı Prezidentin Dolmabahçe İş Ofisində keçirilib . Ukrayna və Rusiya nümayəndə heyətləri arasında ikinci görüşün bu gün saat 13:00-da İstanbuldakı Çırağan sarayında keçiriləcəyi gözlənilir.
Hər iki tərəf danışıqlarda “1000 nəfərə 1000” böyük məhbus mübadiləsi aparmaq, mümkün atəşkəslə bağlı ətraflı fikirlər təqdim etmək, daha sonra isə danışıqları davam etdirmək barədə razılığa gəliblər.
İki ölkə İstanbulda razılaşdırılan məhbus mübadiləsinin mayın 25-də tamamlandığını açıqlayıb.
Beynəlxalq aktyorlar prosesin İstanbulda başlamasından məmnunluqlarını tez-tez dilə gətirsələr də, Türkiyənin ev sahibliyi etdiyi danışıqlar dünya mətbuatında da geniş işıqlandırılıb.
Türkiyə vasitəçilik səylərini davam etdirir
Türkiyə tərəflərin sülhə nail olmaq üçün diplomatik təmaslarını davam etdirərkən, xarici işlər naziri Hakan Fidan bu həftə həm Moskvaya , həm də Kiyevə səfər edib .
Mayın 26-27-də Rusiyanın paytaxtı Moskvada səfərdə olan Fidan Rusiya prezidenti Vladimir Putin tərəfindən qəbul edilib , xarici işlər naziri Sergey Lavrov və Rusiyanın yüksək rütbəli rəsmiləri ilə görüşlər keçirib.
Fidan Lavrovla görüşündə deyib ki, “Rusiyanın Ukrayna ilə birbaşa danışıqlar üçün İstanbulu seçməsi ölkələrimizin sabitliyin bərqərar olması istiqamətində ortaq anlayışının təzahürüdür”. Lavrov həmçinin, “Türkiyənin Ukrayna tərəfi ilə birbaşa danışıqlar imkanını yenidən qurmasını qiymətləndiririk” dedi. dedi.
Nazir Fidan rusiyalı həmkarı ilə keçirdiyi birgə mətbuat konfransından sonra növbəti danışıqların Türkiyədə keçirilməsi tələbini Putinə çatdırdıqlarını bildirib.
Rusiya İstanbulda yeni tur keçirməyi təklif edir
Rusiyanın xarici işlər naziri Lavrov mayın 28-də Ukraynaya iyunun 2-də İstanbulda keçiriləcək danışıqların yeni mərhələsini təklif etdiklərini açıqlayanda bütün gözlər yenidən Türkiyəyə çevrildi.
Lavrov həmçinin Putinin müşaviri Vladimir Medinskinin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyətinin “Rusiyanın davamlı həll yolu üçün hazırladığı memorandumu” Ukrayna nümayəndə heyətinə təqdim etməyə və 2 iyunda keçiriləcək danışıqların ikinci raundunda lazımi açıqlamaları verməyə hazır olduğunu bildirib və Türkiyəyə təşəkkürünü bildirib.
Kreml həmçinin Rusiya nümayəndə heyətinin bazar ertəsi səhər İstanbula yola düşəcəyini və danışıqların ikinci raunduna hazır olacağını açıqlayıb.
Ukrayna müdafiə naziri Umerovun başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti ilə İstanbulda olacaq
Xarici işlər naziri Fidan Rusiyaya səfərindən sonra Ukraynanın paytaxtı Kiyevə işgüzar səfər edib.
Başda Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski və xarici işlər naziri Andriy Sybiha olmaqla yüksək səviyyəli rəsmilərlə görüşən Fidan Sybiha ilə keçirdiyi mətbuat konfransında Türkiyənin davamlı sülh çağırışını təkrarlayıb.
Türkiyənin hər iki tərəflə yaxşı münasibətlərinə toxunan Fidan, danışıqlar masası arxasında olduqları müddətdə irəliləyişin mütləq görünə biləcəyini vurğuladı.
Ukrayna tərəfi əvvəlcə danışıqların ikinci raundundan əvvəl Rusiyanın hazırladığı memorandumu görmək istədiyini bildirib.
Bu gün Zelenski bu gün İstanbulda keçiriləcək sülh danışıqlarında iştirak etmək üçün Ukrayna nümayəndə heyətini təyin etdiyini açıqlayıb.
Müvafiq olaraq, Ukrayna nümayəndə heyətinə müdafiə naziri Rustem Umerov başçılıq edəcək.
Tramp Putinə mesaj göndərdi: “İki həftə var”
ABŞ prezidenti Donald Tramp həm seçki prosesi zamanı, həm də vəzifəyə gəldikdən sonra müharibəni dayandıracağına dair vədlər verir .
Danışıqlar prosesini dəstəkləyən ABŞ rəsmiləri danışıqların birinci raundundan sonra ruslarla yüksək səviyyəli telefon danışıqları aparıb.
Mayın 19-da Tramp və Putin telefonla da danışıb və Tramp bunun çox yaxşı getdiyini bəyan edib və Rusiya ilə Ukrayna arasında danışıqların dərhal başlayacağını açıqlayıb. Tramp bu yaxınlarda Rusiyadan narazılığını ifadə edərək, onun Ukrayna ilə atəşkəs əldə etməkdə ləng getdiyini əsaslandırıb.
ABŞ lideri Rusiyanın Ukraynaya hava zərbələrindən sonra mayın 26-da verdiyi açıqlamada Putinin “tamamilə dəli olduğunu” deyib.
Başqa bir açıqlamada Tramp deyib ki, Putin “odla oynayır” və əgər o olmasaydı, artıq Rusiyanın başına “çox pis” şeylər gələrdi.
Tramp Putinə “bizi gecikdirməmək” mövzusunda da xəbərdarlıq edib və ləngitsələr belə, fərqli cavab verəcəklərini və bir neçə həftədən sonra cavab verib-vermədiklərini deyəcəyini bildirib.
Rusiya isə Ukraynanın Rusiya şəhərlərinə hücumları barədə Trampa məlumat verilmədiyini bildirib; Ruslar deyirlər ki, Tramp və ABŞ rəsmiləri ABŞ liderinin sərt bəyanatlarına görə “emosional olaraq həddən artıq yüklənib”.
Tramp həmçinin Ukrayna lideri Zelenskini tənqid edərək, Ukrayna liderinin “bu cür danışmaqla ölkəsinə heç bir xeyir vermədiyini” iddia edib.
Digər tərəfdən Ağ Evdən verilən açıqlamada İstanbulda Rusiya ilə Ukrayna arasında birbaşa danışıqların və danışıqların aparılacağına ümid edildiyi və görüşün baş tutacağına inanıldığı bildirilib.
ABŞ-ın bu danışıqlara nümayəndə göndərib-göndərməyəcəyi hələlik bəlli deyil.
Münaqişə danışıqlardan əvvəl kəskinləşir
Bazar ertəsi İstanbulda tərəflər masa arxasına oturmağa hazırlaşarkən, şənbədən bazara keçən gecə şiddətli hücum xəbəri gəldi.
Rusiya Müdafiə Nazirliyi Ukraynanın Murmansk, İrkutsk, İvanovo, Ryazan və Amur vilayətlərindəki hərbi hava bazalarına FPV pilotsuz uçuş aparatları (PUA) ilə hücumlar həyata keçirdiyini və bəzi təyyarələrin alovlandığını açıqlayıb.
Hücumlar Rusiyanın şimal-qərb, cənub-qərb və şərq ərazilərinə qədər uzandı.
Ukrayna sosial media hesablarında Ukrayna ordusunun Rusiyaya qarşı genişmiqyaslı PUA əməliyyatı keçirdiyi barədə məlumat yayılıb.
Hücumlarda A-50 erkən xəbərdarlıq təyyarələri, Tu-95 və Tu-22M3 bombardmançı təyyarələri də daxil olmaqla 40-dan çox Rusiya təyyarəsinin zədələndiyi iddia edilərkən, bəzi bombardmançı təyyarələrə edilən hücumların Ukrayna qaynaqlı görüntüləri sürətlə yayıldı.
Hücumların Rusiyanın Murmansk, Ryazan, İrkutsk və İvanovo vilayətlərindəki hava bazalarına qarşı həyata keçirildiyi bildirilir.