ABŞ prezidenti Donald Tramp Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə (BƏƏ) etdiyi səfərdən vətənə trilyonlarla dollar dəyərində silah satışı və investisiya müqavilələri ilə qayıdır.
Avropa.info xəbər verir ki, Tramp mayın 13-16-da dünyanın yaxından izlədiyi Yaxın Şərq turu çərçivəsində müvafiq olaraq Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər və BƏƏ-yə səfər edib .
İş dünyasından siyasətə keçən Trampın səfəri zamanı sərmayə, silah və müdafiə sazişləri əsas gündəm bəndləri olub.
Üç günlük səfərindən sonra Tramp ölkəsinə təxminən 3,2 trilyon dollarlıq sövdələşmələrlə qayıtdı.
Trampın bölgəyə səfərinə baxmayaraq, Qətərin paytaxtı Dohada HƏMAS və İsrail arasında atəşkəs və məhbus mübadiləsi danışıqlarından hələlik müsbət xəbər yoxdur . Trampın səfəri zamanı gözlənilənlərin əksinə olaraq Qəzzada atəşkəslə bağlı heç bir mesaj verilmədi.
Trampın səfəri boyunca Türkiyənin İstanbulda ev sahibliyi edəcəyi Rusiya və Ukrayna arasında sülh danışıqları və Türkiyəyə səfərinin mümkünlüyü ilə bağlı verəcəyi mesajlar maraqla izlənilib. Tramp Rusiya-Ukrayna müharibəsini bitirmək üçün çalışdıqlarını və ən uyğun vaxtda Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə görüşəcəyini vurğulayıb .
Səudiyyə Ərəbistanından 600 milyard dollar
Trampı ilk dayanacağı Səudiyyə Ərəbistanının paytaxtı Ər-Riyadda Səudiyyə Ərəbistanının vəliəhd şahzadəsi Məhəmməd bin Salman (MBS) qarşılayıb.
Tramp səfəri boyu Bin Salman haqqında yüksək fikirlər söyləyərək, onların münasibətlərini “gözəl” adlandırıb.
ABŞ-ın prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan və Bin Salmanın tələbi ilə Suriyaya tətbiq etdiyi sanksiyaları ləğv edəcəyini bildirən Tramp Ər-Riyadda Bəşər Əsəd rejiminin devrilməsindən sonra vəzifəyə başlayan yeni prezident Əhməd Şara ilə üz-üzə görüşüb . Ərdoğanın Trampın Şaraa ilə görüşünə telefonla qatılması diqqət çəkib.
Trampın Suriya inqilabı zamanı ABŞ-ın daha əvvəl 10 milyon dollar mükafat qoyduğu Şəra haqqında “O, gəncdir, xarizmatikdir, güclüdür və belə olmalıdır, çətin keçmişi var, döyüşçüdür” sözləri diqqəti cəlb edib.
Trampın səfəri zamanı iki ölkə arasında silah alışı, enerji əməkdaşlığı və Səudiyyə ordusunun təlimi kimi mövzularda təxminən 600 milyard dollar dəyərində müqavilələr imzalanıb .
Ər-Riyadın Səudiyyə Ərəbistanının nüvə proqramına başlaması tələbi ilə bağlı heç bir açıqlama və ya inkişaf yoxdur.
Qətər ABŞ-ın Əl-Udeid aviabazasının inkişafına 10 milyard dollar sərmayə qoyacaq
ABŞ prezidenti Trampın Yaxın Şərq turnesi çərçivəsində səfər etdiyi ikinci ölkə olan Qətərdə iki ölkə arasında 1,2 trilyon dollarlıq investisiya müqaviləsi imzalanıb .
Ağ Evdən verilən açıqlamada, müdafiə, aviasiya və enerji kimi bir çox sahədə imzalanan razılaşmaların Trampın iki ölkə arasında müdafiə sərmayələrini sürətləndirmək niyyətinə işarə etdiyi bildirilib.
Tramp Qətərin ABŞ-dan 42 milyard dollar dəyərində hərbi alışlar alacağını və Qətərdəki Əl-Udeyddəki Amerika hava bazasının inkişafı üçün 10 milyard dollar sərmayə qoyacağını açıqlayıb.
ABŞ və Qətər arasında Boeing və GE Aerospace mühərriklərinin Qatar Airways-ə satışı da daxil olmaqla 243,5 milyard dollardan çox olan müqavilənin imzalanması diqqət çəkib.
Qətər ABŞ prezidenti Trampa Amerika mətbuatının “uçan saray” kimi xarakterizə etdiyi təxminən 400 milyon dollar dəyərində Boeing 747-8 təyyarəsi hədiyyə edib.
BƏƏ-dən rekord 1,2 trilyon dollar
Trampın səfərinin son dayanacağı Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri olub . Digər dayanacaqlarında olduğu kimi BƏƏ prezidenti Məhəmməd bin Zayed Əl Nəhyan tərəfindən möhtəşəm qarşılanan Tramp buradan təqribən 1,4 trilyon dollarlıq müqavilələrlə geri döndü.
BƏƏ və ABŞ arasında müdafiə sənayesi, enerji və süni intellekt kimi bir çox sahələri əhatə edən və 10 il müddətində 1,4 trilyon dollar dəyərində investisiya öhdəliyi də daxil olmaqla müqavilə imzalanıb.
Tramp BƏƏ-dən ayrılaraq ABŞ-a yollanıb.