20 - 06 - 2025
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Media otağı
  • Əlaqə
  • Köhnə versiya
Avropa.info
Advertisement
  • Ana Səhifə
  • Gündəm
  • Cəmiyyət
  • İqtisadiyyat
  • Siyasət
  • Ölkə
  • Dünya
  • Araşdırma
  • İdman
  • Kriminal
No Result
View All Result
  • Ana Səhifə
  • Gündəm
  • Cəmiyyət
  • İqtisadiyyat
  • Siyasət
  • Ölkə
  • Dünya
  • Araşdırma
  • İdman
  • Kriminal
Avropa.info
No Result
View All Result
Ana səhifə Siyasət

ABŞ-nin “Dəmir Qübbə” yaratma planları hansı məqsədi daşıyır?-Politoloq Elşən Manafov

Yanvar 29, 2025
Siyasət
A A

Yanvarın 20-də andiçmə mərasimində Tramp bildirmişdi ki, qeyd olunan sistem ölkə daxilində istehsal olunacaq.
BAKI, 29 yanvar — Avropa.info ABŞ Prezidenti Donald Tramp “Dəmir Qübbə” milli raketdən müdafiə sisteminin hazırlanması haqqında fərman imzalayıb. Bildirilib ki, fərmanın dərc edildiyi andan 60 gün ərzində müdafiə naziri Prezidentə yeni nəsil raketdən müdafiə qalxanının arxitekturasını və yaradılması planını təqdim etməlidir.
Sənəd Floridadan Merilend ştatına uçuş zamanı imzalanıb.
Yanvarın 20-də andiçmə mərasimində Tramp bildirmişdi ki, qeyd olunan sistem ölkə daxilində istehsal olunacaq.
ABŞ Senatının Silahlı Qüvvələr Komitəsinin yeni sədri Rocer Uiker iki il ərzində müdafiə maliyyəsini 200 milyard dollar artırmaq və departamentin satınalma sistemini daha çevik etmək niyyətindədir.
Uikerin ofisi hazırda müzakirə olunan qanun layihəsi çərçivəsində ABŞ prezidenti Donald Trampdan müdafiə büdcəsini artırmağa nail olmaq istəyir. Uiker hesab edir ki, bununla “Dəmir Qübbə” hava hücumundan müdafiə sistemini, yeni hərbi texnikanı və sualtı qayıqları yaratmaq mümkün ola bilər. Ayrılan vəsait büdcə xərclərinə görə yaradılması sual altında olan yeni nəsil “hava üstünlüyü” qırıcısının layihəsinin maliyyələşdirilməsinə yönəldilə bilər.
Uiker yeni müdafiə satınalma planı təklif edir. Konqres tərəfindən bu qəbul olunarsa, Pentaqonun satınalma sistemini kökündən dəyişdirə, bəzi müdafiə firmalarını və kommersiya şirkətlərini ağır müqavilə prosedurlarından azad edə bilər.
Bəs ABŞ “Dəmir Qübbə”sinin yaradılması nə qədər realdır?
Rusiyalı hərbi analitik Viktor Litovkin deyir ki, ABŞ-ı qorumalı olan qübbənin birbaşa İsrailə, İsrail “Dəmir Qübbəsi”nə heç bir aidiyyatı yoxdur:
“Ona görə də belə bir hava hücumundan müdafiə və raketdən müdafiə sistemini necə yaradacaqları böyük sualdır. ABŞ Kanada ilə birlikdə NORAD adlı hava hücumundan müdafiə sisteminə malikdir. Amma görünən odur ki, o, Birləşmiş Ştatların ərazisini tam müdafiə etmir. Trampın vədlərinin necə yerinə yetirəcəyini kimsə bilmir. Hətta 45-ci prezidentliyi dövründə o, heç kimdə olmayan super duper raket yaratmağa söz vermişdi. Amma indi o, ikinci dəfə hakimiyyətə gəlib və super raket ABŞ-də yoxdur”.
Politoloq Elşən Manafov xatırladıb ki, ABŞ prezidenti Tramp seçkiqabağı təşviqat kompaniyası zamanı Rusiya və Ukrayna arasında müharibəni 24 saata dayandıra biləcəyi ilə bağlı vədlər vermişdi:
“İnaqurasiya prosesindən sonra belə məlum olur ki, onun bu vədləri populist xarakter daşıyırmış və hərbi əməliyyatların dayandırılması ABŞ-nin bununla bağlı istəyi və iradəsindən asılı deyil. Tramp bu məsələdə qətiyyətli olduğunu nümayiş etdirmək üçün Rusiya və Ukrayna tərəfləri ilə danışıqlar aparacaq səlahiyyətli nümayəndəsini təyin edib. Onun isə İndepent nəşrinə verdiyi müsahibədən belə məlum olub ki, hazırkı mərhələdə Trampın əsas məqsədi hərbi əməliyyatların 100 gün müddətinə dayandırılması istəyidir”.
Elşən Manafov - Sputnik Azərbaycan, 1920, 29.01.2025
Elşən Manafov
© Photo : Courtesy of Elshan Manafov
Politoloq bildirir ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putin ölkəsinin sülh danışıqlarına hazır olduğunu bildirib və bu zaman Rusiyanın hər hansı barışıq müqaviləsinə deyil, məhz uzun müddətli və dayanıqlı sülhü təmin edə biləcək danışıqlara hazır olduğunu, danışıqlar zamanı isə Rusiya şərtlərinin nəzərə alınmasının vacibliyini vurgulayıb:

“Bu şərtlər isə Rusiyaya referendum yolu ilə birləşdirilmış ərazilərin yeni statusunun Ukrayna və Qərb tərəfindən qəbul edilməsi, Ukraynanın heç bir vəchlə NATO-ya daxil olmayacağı ilə bağlı təminatların verilməsidir. Rusiya tərəfinin qətiyyətli mövqeyi isə ABŞ-nin yeni administrasiyasını təmin etmədiyindən, görünür Ağ Ev Rusiyaya iqtisadi təzyiq vasitələrini gücləndirməklə yanaşı ehtimal oluna biləcək hərbi qarşıdurma ərəfəsində özünün hava məkanının təhlükəsizliyinin daha yuksək səviyyədə təmin edilməsi üçün əlavə tədbirlərə əl atmaq məcburiyyətində qalıb. Etiraf etmək lazımdır ki, ballistik qanadlı raket, habelə hipersəs keyfiyyətlərinə malik raketlərin kütləvi hücumundan ABŞ-ı daha etibarlı şəkildə qorumaq üçün Tramp hələ seçkiqabağı kompaniyası zamanı belə bir fərmana imza atacağı ilə bağlı vədlər vermişdi”.

Politoloqun sözlərinə görə, hərbi mütəxəssislər ABŞ-nin “Dəmir Qübbəsi”nin etibarlı və effektiv olmayacağı, habelə ona baha başa gələcəyi ilə bağlı fikirlər səsləndirirlər:
“ABŞ ərazisi İsraillə müqayisəyə gəlməyəcək dərəcədə nəhəng olduğundan belə bir sipərin hazırlanması müşkül görünür. “Dəmir Qübbə” idarəolunmayan, imkanları 50 km dən 200 km ə qədər olan taktiki raketlərdən qorunmaq üçündür. Onun bir batareyası təxminən 1,5 min kv.km ərazini müdafiə edə bilir. Digər tərəfdən keçən il İranın İsrailə kütləvi raket və pilotsuz təyyarələrlə hücumu zamanı İsrailin “Dəmir Qübbəsi”nin deyildiyi qədər effektiv və etibarlı olmadığı üzə çıxdı”.
Politoloq qeyd edib ki, Rusiyanın Oreşnik kimi raketlərinin hədəfə vurma imkanları 2000 km-ə qədərdir və hipersəs keyfiyyətlərinə malik bu raketlərin uçuş trayektoriyasını müasır hava hücumundan müdafiə sistemləri aşkar etmək qabiliyyətinə malik deyillər.

“Bu raketlər kütləvi qırğın silahları deyil, lakin, partlayışın radiusu və zərbə gücü nüvə silahına bərabərdir. ABŞ-nin bu sahədə Rusiya ilə müqayisədə hərbi gücünün arzuolunan səviyyədə olmadığını etiraf etmək iqtidarında olmayan Tramp rusiyalıların bu siahın sirrini guya ki, ABŞ-dən oğurlamaları ilə bağlı fikirləri səsləndirməklə cudanı çuvalda gizlətdiyini zənn edir. Bütün bunlarla yanaşı Tramp və Aİ ilə Ukrayna-Rusiya savaşının perspektivləri ilə bağlı məsələlərə münasibətdə fikir ayrılıqlarının olması şəksizdir və bu faktor Rusiya ilə problemləri güc müstəvisi üzərində həll etməyə çalışan Qərb alyansının xeyrinə deyil”, – politoloq fikirlərini yekunlaşdırıb

Əvvəlki Yazı

“Rusiyanın dağılması Ermənistan və Baltikyanı ölkələr üçün yaxşı perspektivlər aça bilər”-Simonyan

Növbəti Yazı

Təcili: Təyyarə Xəzər dənizi üzərində həyacan siqnalı verdi

XƏBƏR LENTİ

Qax Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Musa Şəkiliyev saxlanılıb

Qax Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Musa Şəkiliyev saxlanılıb

20 İyun 2025 / 16:49
97
Bakida taksi ilə skuter toqquşdu – Yeniyetmə öldü-Video

Bakida taksi ilə skuter toqquşdu – Yeniyetmə öldü-Video

20 İyun 2025 / 16:44
28
“Abzas Media” işi üzrə məhkəmə istintaqı yekunlaşdı

“Abzas Media”-nin işində 7 nəfərə hökm oxundu

20 İyun 2025 / 16:26
105
Böyük Britaniya hava məkanı açıldıqdan sonra vətəndaşlar üçün Təl-Əvivdən çarter reysləri həyata keçirəcək

Böyük Britaniya hava məkanı açıldıqdan sonra vətəndaşlar üçün Təl-Əvivdən çarter reysləri həyata keçirəcək

20 İyun 2025 / 16:18
64
İranda İsrail əleyhinə aksiyalar keçirilir -Fotolar

İranda İsrail əleyhinə aksiyalar keçirilir -Fotolar

20 İyun 2025 / 15:47
57
Həcc ziyarətinin qiymətləri niyə bahalaşır? – AÇIQLAMA

İranlı zəvvarlar Səudiyyə Ərəbistanında çətin vəziyyətdə qaldılar

20 İyun 2025 / 15:38
76
İranda rejim çökərsə, nə baş verər? –  Masadakı SSENARİLƏR

İranda rejim çökərsə, nə baş verər? – Masadakı SSENARİLƏR

20 İyun 2025 / 15:34
54
Egeydən Aralıq dənizinə: Türkiyənin sualtı dünyasına səyahət – FOTOLAR

Egeydən Aralıq dənizinə: Türkiyənin sualtı dünyasına səyahət – FOTOLAR

20 İyun 2025 / 15:08
29
Türkiyənin sahil şəhərlərini yaxta turları ilə kəşf edin – FOTO

Türkiyənin sahil şəhərlərini yaxta turları ilə kəşf edin – FOTO

20 İyun 2025 / 15:04
63
Beynəlxalq Qalereyada “Hər rəngdən bir dünya” adlı sərgi keçirilib – FOTOLAR

Beynəlxalq Qalereyada “Hər rəngdən bir dünya” adlı sərgi keçirilib – FOTOLAR

20 İyun 2025 / 14:59
40
”Qurbanların səsi” layihəsi çərçivəsində Şamaxıda tədbir keçirildi

”Qurbanların səsi” layihəsi çərçivəsində Şamaxıda tədbir keçirildi

20 İyun 2025 / 14:54
54
“Nar”ın inklüziv peşə təlimi gəncləri iş həyatına hazırlayır

“Nar”ın inklüziv peşə təlimi gəncləri iş həyatına hazırlayır

20 İyun 2025 / 14:46
46
Prezident İlham Əliyev Çin və Küveytlə bağlı sənədləri – Təsdiqlədi

Prezident İlham Əliyev Çin və Küveytlə bağlı sənədləri – Təsdiqlədi

20 İyun 2025 / 13:48
56
Peskov: “Əlbəttə, Karapetyanla bağlı vəziyyəti izləyirik, bizim üçün o, Rusiya vətəndaşıdır”

Peskov: “Əlbəttə, Karapetyanla bağlı vəziyyəti izləyirik, bizim üçün o, Rusiya vətəndaşıdır”

20 İyun 2025 / 13:45
31
Prezident Ərdoğan karnesini alan tələbələri təbrik edib

Prezident Ərdoğan karnesini alan tələbələri təbrik edib

20 İyun 2025 / 13:39
38
İran: Müharibəyə son qoymağın yeganə yolu düşmənin hücumlarını qeyd-şərtsiz dayandırmasıdır

İran: Müharibəyə son qoymağın yeganə yolu düşmənin hücumlarını qeyd-şərtsiz dayandırmasıdır

20 İyun 2025 / 13:35
32
SON DƏQİQƏ: İranın ali dini lideri xalqa müraciət edir

Rusiya: Xamneyinin mümkün qətli Pandoranın qutusunu açacaq

20 İyun 2025 / 10:35
28
İsrail Tehranın nüvə və raket infrastrukturuna genişmiqyaslı hava hücumları təşkil etdiyini iddia edir

İsrail Tehranın nüvə və raket infrastrukturuna genişmiqyaslı hava hücumları təşkil etdiyini iddia edir

20 İyun 2025 / 10:02
9
Qabil Məmmədovla bağlı ibtidai istintaq yekunlaşıb

Qabil Məmmədovla bağlı ibtidai istintaq yekunlaşıb

20 İyun 2025 / 9:47
49
Burkina Faso Rusiya ilə öz ərazisində AES tikmək üçün müqavilə imzalayıb

Burkina Faso Rusiya ilə öz ərazisində AES tikmək üçün müqavilə imzalayıb

20 İyun 2025 / 9:33
39
Böyük Britaniya və ABŞ İranın nüvə silahına malik olmamasına qərar verdi

Böyük Britaniya və ABŞ İranın nüvə silahına malik olmamasına qərar verdi

20 İyun 2025 / 7:36
24
İsrail-İran qarşıdurmasının 6-cı günü: İsrail indiyədək 21 əyalətə hücum edib

İran yenidən İsrailə raket zərbəsi endirib

20 İyun 2025 / 7:31
34
Ağ Ev: Tramp iki həftə ərzində İranla bağlı qərar verəcək

Ağ Ev: Tramp iki həftə ərzində İranla bağlı qərar verəcək

19 İyun 2025 / 22:13
36
Sorğu: Tramp seçicilərinin əksəriyyəti ABŞ-ın İrana mümkün hücumunu dəstəkləmir

Sorğu: Tramp seçicilərinin əksəriyyəti ABŞ-ın İrana mümkün hücumunu dəstəkləmir

19 İyun 2025 / 22:09
34
Benyamin Netanyahu İranın vurduğu Soroka xəstəxanasına gedib

Benyamin Netanyahu İranın vurduğu Soroka xəstəxanasına gedib

19 İyun 2025 / 19:56
39
Almaniya, Fransa və İngiltərə İranla Cenevrədə danışıqlar aparmaq istəyir

İran daha bir “MOSSAD” agentini həbs etdi

19 İyun 2025 / 18:42
25
İrandan atılan raketlərin bir hissəsi Təl-Əvivə və onun ətrafına düşüb

BMT İsrail və İranı “beynəlxalq hüquqa tam hörmət etməyə” çağırıb

19 İyun 2025 / 18:36
4
İsrail-İran qarşıdurmasının 6-cı günü: İsrail indiyədək 21 əyalətə hücum edib

SON DƏQİQƏ: İrandan İsrailə yeni raket hücumu

19 İyun 2025 / 18:05
34
Bakıda dəhşətli qətl: Ata qızını döyə -döyə öldürdü

Bakıda dəhşətli qətl: Ata qızını döyə -döyə öldürdü

19 İyun 2025 / 17:52
47
Prezident İlham Əliyev Prezident Ərdoğanla açılış mərasimində -canli yayim

Prezident İlham Əliyev Prezident Ərdoğanla açılış mərasimində -canli yayim

19 İyun 2025 / 17:06
57
Avropa.info saytı gündəlik bülletenlər vasitəsi ilə siyasət, iqtisadiyyat, cəmiyyət, idman, mədəniyyət sahələri üzrə ölkədə və dünyada baş verən ən vacib hadisələri öz oxucularına operativ şəkildə çatdırır.
Direktor: Ruslan Bəşirli
Tel: 050 291 24 88
Baş redaktor: Şirvani Hümmətoğlu
Tel: 050 851 90 51
E-mail: avropainfo528@gmail.com
Ünvan: Bakı şəhəri, Akademik Həsən Əliyev küçəsi 96

AVROPA.İNFO © 2024 - Bütün hüquqları qorunur.

No Result
View All Result
  • Gündəm
  • Cəmiyyət
  • İqtisadiyyat
  • Siyasət
  • Ölkə
  • Dünya
  • Araşdırma
  • İdman
  • Kriminal
  • Köhnə versiya

AVROPA.İNFO © 2024 - Bütün hüquqları qorunur.