19 - 07 - 2025
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Media otağı
  • Əlaqə
  • Köhnə versiya
Avropa.info
Advertisement
  • Ana Səhifə
  • Gündəm
  • Cəmiyyət
  • İqtisadiyyat
  • Siyasət
  • Ölkə
  • Dünya
  • Araşdırma
  • İdman
  • Kriminal
No Result
View All Result
  • Ana Səhifə
  • Gündəm
  • Cəmiyyət
  • İqtisadiyyat
  • Siyasət
  • Ölkə
  • Dünya
  • Araşdırma
  • İdman
  • Kriminal
Avropa.info
No Result
View All Result
Ana səhifə Manşet

Qafqazın üç Aslanı: üçü də general, üçü də “prezident” – üç fərqli tale

Noyabr 21, 2024
Manşet
A A
Avropa.info Jurnalist Xalid Kazimlinin 
Yazisini oxuculara təqdim edir:

Aslan ismi necə addırsa, bizdən tutmuş ta çeçenlərə, acarlara, abxazlara qədər, Qafqaz xalqlarının hamısında var.

Bu gün söhbət Qafqaz diyarlarında adı çıxmış üç Aslandan gedəcək.

Onların üçü də general rütbəsi daşıyıb, üçü də “prezident” olub.

“Prezident” ünvanı ona görə dırnaqda yazılır ki, bu şəxslərin vəzifəsinin legitimliyi mübahisəlidir, beynəlxalq birlik, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı onların rəhbərlik etdiyi “dövlət qurumu”nun qanuniliyini qəbul etmir.

1951-ci ildə Qazaxıstanın Karaqanda vilayətinin Şokay qəsəbəsində doğulmuş Aslan Əliyeviç Məshədov 1997-2002-ci illərdə tanınmamış Çeçenistan Respublikasının 3-cü prezidenti olub.

1938-ci ildə Batumidə anadan olmuş Aslan İbrahimoviç Abaşidze 1991-2004-cü illərdə Acarıstan Muxtar Respublikasının rəhbəri, “prezident”i postunda işləyib.

1963-cü ildə Abxaziyanın Oçamçir rayonunun Tamış kəndində dünyaya gəlmiş Aslan Georgiyeviç Bjaniya 2020-2024-cü illərdə tanınmamış Abxaziya Respublikasının prezidenti vəzifəsini tutub.

Aslan Məshədov və Aslan Abaşidze SSRİ-nin, Stalin dövrünün repressiya maşınının konvenyerindən keçiblər.

Çeçen xalqının oğlu Aslan sovet-alman müharibəsi zamanı Qazaxıstana sürgün olunmuş çeçenlərin ailəsində doğulub, sonradan ailəsi ilə birlikdə Çeçenistana qayıdıb.

Acar xalqının övladı Aslan İslam dinini qəbul etmiş knyaz Abaşidzenın nəticəsi, güllələnmiş parlament sədri Memedin nəvəsi, həbs edilib sürgünə göndərilmiş İbrahimin oğludur.

Abxaz oğlu Aslan isə normal təminatlı sovet müəllimlərinin ailəsində dünyaya gəlib, yaxşı təhsil alıb, hələ sovet dövründə DTK məktəbini bitirib.

Bununla belə, bu üç Aslandan ikisi – həm Abaşidze, həm də Bjaniya Moskvanın adamlarıdır. Babası və atası sovet rejiminin qurbanı olsa da, Aslan Abaşidze o dövlətin “gülünü dərənlər”dən olub – sovet dövründə Gürvüstanda nazir müavini vəzifəsinə qədər yüksəlib.

Çeçen Aslan isə Moskvaya, Kremlə qarşıydı, xalqına edilmiş zülmü unutmamışdı.

Bəlkə də ona görə o, çox yaşamadı, 2005-ci ildə Qroznı rayonunun Tolstoy-Yurt kəndində partlayış nəticəsində, 53 yaşındaykən öldürüldü.

Abaşidze Aslan 13 il boyunca Acarıstanda hökmdarlıq edəndən sonra hakimiyyətə yenicə gəlmiş Mixail Saakaşvilinin qətiyyətli davranışı nəticəsində vəzifəsindən və Acarıstandan getməli oldu.

Gürcüstana qarşı savaş açmış Abxaziya və Cənubi Osetiyadan fərqli olaraq, sırf Abaşidzenin səyi, mövqeyi, Qamsaxurdiya və Şevardnadze ilə şəxsi dostluğu sayəsində Acarıstan rəsmi Tiflislə düşmənçilk büsatına girməmişdi,. Onun dövründə Batumi geniş muxtariyyata malik idi.

Aslan Məshədovun rəhbərlik etdiyi muxtar bölgə Rusiyaya qarşı müharibədəykən, Aslan Bjaniyanın muxtar vilayəti Gürcüstana qarşı döyüşürdü, amma Aslan Abaşidzenin Acarıstanı qan-qadadan uzaq idi.

İndi birinci və ikinci Aslanların “ölkələri” tam ram olunub, biri Rusiyada genişləndirilmiş muxtariyyata, Ramzan Kadırovun şəxsi səltənətinə çevrilib, o biri öz məcrasına qayıdıb – tam olaraq Gürcüstana subyektidir.

Bjaniya Aslanın “ölkə”si Gürcüstanla düşmən, Rusiya ilə dostdur. Əslində buna “dostluq” da demək olmaz. Abxaziya Rusiyanın federal subyektlərindən biri kimi yaşayır. Moskva bu vilayət-“respublika”ya öz diyarlarından biri kimi baxır.

Elə Bjaniya Aslanın devrilməsi ilə nəticələnən “üsyan” da sırf o baxışın sonucu oldu. Rusiya bu mahalda müstəsna hüquqlar əldə etmək istədi, nəticədə Aslanın yaxası ələ keçdi. Abxazlar “rus ayısı”nın əsəbləriylə, aslanın quyruğu ilə oynadılar.

Bjaniyanın yerinə can atanlar tez-tələsik Rusiya ilə qardaşlıqdan ona görə danışdılar ki, ona qarşı başlanmış üsyan Moskvaya dirəniş kimi yozulmasın. Bu, Kremlə sərf etdiyindən RF rəhbərliyi abxaz Aslanı xərcləmiş kimi görünür.

Ancaq o da elə bir məktəb keçib ki, asanlıqla təslim olmaq istəmir, açıqca “gedərəm, yenə gəlləm” mesajı verib və bir müddətdən sonra onun işinin başına dönməsi mümkün ola bilər. Hələ siyasətçi üçün “cavan” yaşdadır, 61 yaşı var.

Aslan Abaşidze 86 yaşının içindədir, Rusiyada yaşayır, rəsm çəkir. Acarıstandakı mal-mülkündən məhrum olsa da, necə deyərlər, vaxtında yığdığı sərvət yeddi sülaləsinə bəsdir.

Aslan Bjaniya “abxaz üsyanı”nın ilk günlərindən doğma Tamış kəndinə sığınaraq, orada özünə barrikada qurub, tərəfdar toplayıb, özünə qarşı repressiyaya boyun əymək fikrində deyil.

Aslan Məshədov yaşasaydı, 73 yaşında olacaqdı. Ancaq indi onun məzarının yeri belə bilinmir. Qafqazın üç Aslanın ən bədbəxti də məhz odur, nə xalqı bir gün gördü, nə özü. O biri Aslanlardan fərqli olaraq, o, aslan kölgəsində yatmağı özünə sığışdırmadı

Əvvəlki Yazı

Şotlandiya parlamentindən Azərbaycanla bağlı qətnamə

Növbəti Yazı

Lənkəranskinin düşməni olan erməni avtoritet azadliqda – FOTO

XƏBƏR LENTİ

“OXU, YARAT, QAZAN!”  Yay Festivalı çərçivəsində yaradıcı fəaliyyət təşkil edilib

“OXU, YARAT, QAZAN!”  Yay Festivalı çərçivəsində yaradıcı fəaliyyət təşkil edilib

18 İyul 2025 / 20:43
27
Tramp: İsrail Qəzzada 60 günlük atəşkəs şərtlərini qəbul edir

Trampın diaqnozu qoyulan xroniki venoz çatışmazlıq nədir?

18 İyul 2025 / 8:34
23
Respublika Gənclər Kitabxanasında Nizamişünas, professor Xəlil Yusiflinin xatirəsi yad edilib

Respublika Gənclər Kitabxanasında Nizamişünas, professor Xəlil Yusiflinin xatirəsi yad edilib

17 İyul 2025 / 19:35
53
Netenyahu Trampın Suriya vizyonunu “baltalayır” – Bütün yollar Dəməşqə aparır!

Netenyahu Trampın Suriya vizyonunu “baltalayır” – Bütün yollar Dəməşqə aparır!

18 İyul 2025 / 0:19
21
Rubio: Tramp Rusiya-Ukrayna sülh danışıqlarında irəliləyişin olmamasından məyus olub

İvestorlar Trampın Rusiyaya qarşı sərt ikinci dərəcəli sanksiyalar tətbiq etmək hədələrinə inanmırlar

17 İyul 2025 / 8:55
38
Yunanıstanda hərbi yüklərin İsrailə daşınmasının qarşısını almaq üçün nümayiş keçirilib

Yunanıstanda hərbi yüklərin İsrailə daşınmasının qarşısını almaq üçün nümayiş keçirilib

17 İyul 2025 / 8:49
31
Suriya mənbələri İsraillə Bakı görüşünü təsdiqləyir! – Dəməşqlə Tel-Əviv arasında “böyük uçurum” – Kim, nədən vaz keçmir ?

Qəzzaya gedən İsrail əsgərləri niyə intihar edirlər? – “Bu müharibə bizi də öldürür” – Sensasion rəqəmlər

16 İyul 2025 / 16:59
7
İsrailin Suriyadakı “Troya atı”! – Suveydada ağır döyüşlər, Prezident Sarayı bombalandı (Yenilənib)

İsrailin Suriyadakı “Troya atı”! – Suveydada ağır döyüşlər, Prezident Sarayı bombalandı (Yenilənib)

16 İyul 2025 / 15:55
32
Likiyanın incisi: Qədim Myra şəhərinin sirləri

Likiyanın incisi: Qədim Myra şəhərinin sirləri

16 İyul 2025 / 13:32
3
Dini radikalizm və onunla mübarizə üsulları

Dini radikalizm və onunla mübarizə üsulları

15 İyul 2025 / 22:16
14
Əhməd əl Şaraa Prezident İlham Əliyevə niyə təşəkkür etdi? – Bakıda tarixi enerji danışıqları – FOTO, YENİLƏNİB

Azərbaycan-Suriya sazişi! Bir enerji koridorundan daha böyük! Ankara və Bakı Yaxın Şərqi yenidən şəkilləndirir…

15 İyul 2025 / 16:19
42
Gürcüstanda azərbaycanlı deputat seçiciyə çaynik atdı – Video

Gürcüstanda azərbaycanlı deputat seçiciyə çaynik atdı – Video

15 İyul 2025 / 9:56
17
Zatulin: “Amerika səfirinin bu sözlərinin arxasında Ermənistan və Azərbaycan rəhbərliyinin razılığı var”

Zatulin: “Amerika səfirinin bu sözlərinin arxasında Ermənistan və Azərbaycan rəhbərliyinin razılığı var”

15 İyul 2025 / 9:39
27
Donald Tramp Ukraynaya “milyardlarla dollar” dəyərində silahlar verəcəyini vəd edib

Donald Tramp Ukraynaya “milyardlarla dollar” dəyərində silahlar verəcəyini vəd edib

15 İyul 2025 / 9:06
25
Bu gün ölkə ərazisində 40 dərəcə isti olacaq

Bu gün ölkə ərazisində 40 dərəcə isti olacaq

15 İyul 2025 / 8:30
43
Qardaş Türkiyədə xain çevriliş cəhdindən 9 il ötür

Qardaş Türkiyədə xain çevriliş cəhdindən 9 il ötür

15 İyul 2025 / 8:24
48
İsrail ordusu İordaniyadan Qəzzaya yardım aparan yük maşınlarına hücum ediblər

İsrail ordusu İordaniyadan Qəzzaya yardım aparan yük maşınlarına hücum ediblər

15 İyul 2025 / 8:13
50
“Sınıq Körpü” gömrük postunda ölkədən qaçırılan külli miqdarda xarici valyutanın qarşısı alınıb

“Sınıq Körpü” gömrük postunda ölkədən qaçırılan külli miqdarda xarici valyutanın qarşısı alınıb

14 İyul 2025 / 20:07
164
İsrail Suriya tanklarina zərbələr ednirdi

İsrail Suriya tanklarina zərbələr ednirdi

14 İyul 2025 / 19:46
21
Rubio: Tramp Rusiya-Ukrayna sülh danışıqlarında irəliləyişin olmamasından məyus olub

Prezident Tramp Rusiyaya 50 gün vaxt verdi

14 İyul 2025 / 19:39
19
Musiqili Teatr dörd aylıq repertuar planını açıqladı – FOTO

Akademik Musiqili Teatr 115-ci mövsümünə yekun vurdu

14 İyul 2025 / 18:52
42
Tanınmış aktrisa Rəsmiyyə Nurməmmədovanın 60 illiyi səhnədə qeyd olunub

Tanınmış aktrisa Rəsmiyyə Nurməmmədovanın 60 illiyi səhnədə qeyd olunub

14 İyul 2025 / 18:49
41
İki dövlətli həll prosesində yeni ADDIMLAR: Nyu-Yorkda sərt mesajlar veriləcək

İki dövlətli həll prosesində yeni ADDIMLAR: Nyu-Yorkda sərt mesajlar veriləcək

14 İyul 2025 / 18:43
33
Əsası miladdan öncə qoyulan ilk şəhərin unikal xüsusiyyətləri

Əsası miladdan öncə qoyulan ilk şəhərin unikal xüsusiyyətləri

14 İyul 2025 / 18:25
15
ABŞ Zəngəzur dəhlizini 100 illik icarəyə götürmək istəyir… – Bakı və İrəvan Türkiyənin hansı təklifini dəstəkləyib?

ABŞ Zəngəzur dəhlizini 100 illik icarəyə götürmək istəyir… – Bakı və İrəvan Türkiyənin hansı təklifini dəstəkləyib?

14 İyul 2025 / 18:24
42
Ələt – Culfa dəmir yolunun tikintisində Azərbaycan Cümhuriyyəti hökumətinin fəaliyyəti

Sovet planında Zəngəzur: Geosiyasi hesablar və tarixi nəticələr

14 İyul 2025 / 18:20
40
Türkiyə ilə Oman arasında enerji sahəsində anlaşma memorandumu imzalanıb

Türkiyə ilə Oman arasında enerji sahəsində anlaşma memorandumu imzalanıb

14 İyul 2025 / 17:17
21
ABŞ-da qocalar evində baş verən yanğında 9 nəfər ölüb

ABŞ-da qocalar evində baş verən yanğında 9 nəfər ölüb

14 İyul 2025 / 17:12
18
Suriya mənbələri İsraillə Bakı görüşünü təsdiqləyir! – Dəməşqlə Tel-Əviv arasında “böyük uçurum” – Kim, nədən vaz keçmir ?

Suriya mənbələri İsraillə Bakı görüşünü təsdiqləyir! – Dəməşqlə Tel-Əviv arasında “böyük uçurum” – Kim, nədən vaz keçmir ?

14 İyul 2025 / 16:52
63
İran: BMT sanksiyalarının bərpası mexanizmi işə salınarsa, biz buna cavab verəcəyik

İran: BMT sanksiyalarının bərpası mexanizmi işə salınarsa, biz buna cavab verəcəyik

14 İyul 2025 / 16:11
24
Avropa.info saytı gündəlik bülletenlər vasitəsi ilə siyasət, iqtisadiyyat, cəmiyyət, idman, mədəniyyət sahələri üzrə ölkədə və dünyada baş verən ən vacib hadisələri öz oxucularına operativ şəkildə çatdırır.
Direktor: Ruslan Bəşirli
Tel: 050 291 24 88
Baş redaktor: Şirvani Hümmətoğlu
Tel: 050 851 90 51
E-mail: avropainfo528@gmail.com
Ünvan: Bakı şəhəri, Akademik Həsən Əliyev küçəsi 96

AVROPA.İNFO © 2024 - Bütün hüquqları qorunur.

No Result
View All Result
  • Gündəm
  • Cəmiyyət
  • İqtisadiyyat
  • Siyasət
  • Ölkə
  • Dünya
  • Araşdırma
  • İdman
  • Kriminal
  • Köhnə versiya

AVROPA.İNFO © 2024 - Bütün hüquqları qorunur.