Xamneyi varis AXTARIŞINDA: İranın yeni ali lideri kim olacaq? – Adı ən çox hallanan iqtidar təmsilçisi... – FOTO

  • 18:44 - 10 Avqust

İranın ali lideri Əli Xamneyinin varisi tapmaq cəhdləri davam edir. İran prezidenti İbrahim Rəisinin Xamneyini əvəz edə biləcəyi iddia edilib.

Avropa.info bildirir ki, İran inqilabının lideri Ruhullah Xomeyni tərəfindən təkmilləşdirilən və rejimin əsas ideologiyası olan velayəti-fəqih institutunun davamı üçün İranın hazırkı ali rəhbəri Xamneyi öz yerinə varis axtarır. 

İran prezidenti İbrahim Rəisinin siyasi tarmplinlə sürətlə yüksəlməsi və Xamneyi ilə dialoqu ali liderin Rəisini öz yerinə hazırladığı ilə bağlı fərziyyələri artırıb. 

Bununla belə, onun idarəçiliyindən cəmi bir il keçməsinə baxmayaraq, Rəisiyə tənqidlər artır və o, sələflərinin vaxtının çox hissəsini sərf edən kritik sənədlərdən ayrılmış kimi görünür. 

Rəisi prezident olanda bir çox müşahidəçilər onun keçmişinə görə Xamneyinin varisi olduğunu irəli sürüblər. 

İbrahim Rəisi İranda hakimiyyətin hər iki qolunu bilən, karyerasında ilk ədliyyə, sonra isə prezident olmuş nadir insanlardan biridir.

Ancaq Rəisinin İranın yeni ruhani lideri olması üçün onun həll etməli olduğu ciddi işlər var.

Rəisinin prezidentliyinin ilk ilində problemlərini belə təsnif edə bilərik. Mühafizəkar tənqid və iqtisadi qeyri-müəyyənlik bunların başında gəlir. 

İranın siyasi isteblişmentindəki mühafizəkar ünsürlər Rəisinin ötən ilki fəaliyyətini tənqid edərək, prezidentliyin zəif qaldığını iddia ediblər. 

Mühafizəkar siyasətçilər prezidentin iqtisadiyyatı anlamadığından və parlamentin spikeri Mohammed Baqer Qalibaf ilə prezident arasında gərginliyin artmasından şikayətlənirlər.

Mühafizəkar “Cümhuri Eslami” qəzeti isə iqtisadi problemləri həll edə bilməyəcəyi təqdirdə rəhbəri istefaya çağırıb. 

İbrahim Rəisinin vəzifəyə gəldiyi zaman ildə bir milyon iş yeri təmin etmək, inflyasiyanın azaldılması və Ümumi Daxili Məhsulun 8 faiz artırılması kimi hədəfləri sanksiyaların ortasında qeyri-mümkün görünür. 

18-35 yaş arası iranlıların işsizlik səviyyəsi ötən illə müqayisədə 1 faiz artaraq 16,6 faizə çatıb. 

Eyni dövrdə 15 və daha yuxarı yaşda olan iranlılar üçün işsizlik səviyyəsi bu il 0,4 faiz artaraq 9,2 faiz təşkil edib. 

İyunun 21-də aylıq inflyasiya 12,2 faizdən 52,5 faizə yüksəlib. 

Əmək, rifah və sosial məsələlər naziri Höccətullah Abolaleki ittihamlardan yayınmaq üçün iyun ayında istefa verməli olub.

İbrahim Rəisi 2015 Nüvə Razılaşmasına qayıdacaqlarını bəyan etsə də, bunu etməyib. Rəisi bəhanə kimi “güclü hökumətin” olmadığını deyib. 

Rəisi bilir ki, bu, sanksiyaların ləğvi üçün prioritet addımdır. İran prezidentinin ali dini lider Xamneyinin siyasətini həyata keçirən səlahiyyət sahibi olduğu anlaşıldığı üçün Xamneyi bu şərtlərlə nüvə razılaşmasına qayıtmaq istəmir. 

Bununla belə, Rəisi nüvə proqramına sələfindən daha az maraq göstərib. 

Sabiq prezident Həsən Ruhani Tehrana səfəri zamanı Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin (MAQATE) baş direktoru ilə görüşüb, lakin Rəisi görüşməyib. Əvəzində Rəisi bu əlaqələri idarə etmək üçün vitse-prezidentə və Atom Enerjisi Agentliyinin rəhbərinə, xarici işlər nazirinə və vitse-prezidentə güvənirdi. 

Bu o demək deyil ki, Rəisi xarici rəsmilərlə müntəzəm görüşlər keçirmir. Məsələn, o, mütəmadi olaraq Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə görüşür. Amma Qərb liderləri ilə münasibətləri yoxdur.

1989-cu ildən bəri Xamneyinin dövründə heç bir prezident vəzifədən sağ-salamat çıxmayıb. Onların hər biri prezident ofisini tərk edib, işdən çıxarılıb, vəzifəsi kiçildilib. 

Amma indiyə qədər Xamneyi Rəisi ilə bağlı heç bir narazılığını açıq şəkildə bildirməyib. Əsədin səfəri zamanı o, dəfələrlə Rəisini tərifləyərək, “İran İslam Respublikasının prezidenti və administrasiyası da həqiqətən yaşayır” deyib. 

Bu, yəqin ki, Rəisinin bəzi sələflərindən fərqli olaraq, onunla Xamneyi arasında su sızmaması üçün göstərdiyi səylərin təzahürüdür. 

Mütəxəssislər, Rəisinin böyük mükafat sayılan dini liderliyə sahib ola biləcəyini irəli sürürlər.


Oxunma sayı: 5325

Oxşar yazılar